یکتاتوری کار را به جایی می رساند که یک مدیر کشور طاقت شنیدن یک نصیحت را ندارد مثلا در دوره عبدالملک، خطیبان رخصت گفتن جمله اتق‌الله (از خدا بپرهیز) را که معمولا خطیبان در خطبه جمعه می‌گفتند نداشتند و عبدالملک دراین‌باره تا آنجا پیش رفت که گفت به خدا سوگند اگر کسی مرا به تقوی امرکند گردنش را می‌زنم» (شهیدی/263)
بندی شیعیان از زبان پربرکت امام باقر ع
ابونعیم اصفهانی در کتاب حلیه‌الاولیا به نقل از امام باقر(ع) می‌گوید: شیعیان ما در این روزگار سه دسته‌اند؛ دسته‌ای از آنان مال مردم را به نام ما -به عنوان نماینده امام- می‌خورند، دسته‌ای مانند شیشه‌اند که خرد می‌شوند و دسته‌ای دیگر چونان طلای سرخند که هر گاه به آتش برده می‌شوند بر استحکام آنها افزوده می‌شود. تقسیم
عنوان درس : اندیشه اسلامی 2
(مصوب جلسه 542 مورخ 23/4/83 شورای عالی انقلاب فرهنگی)
ارزش: 2 واحد (32 ساعت نظری)
* پیش نیاز: اندیشه اسلامی 1
هدف:
گسترش آگاهی‌های دانشجویان در زمینة دین، پیامبری، اسلام، امامت و ولایت.
سرفصل‌ها:
1. پیشینه دین و پیامبری
1-1- تعریف دین و پیشینه آن در تاریخ
2-1- یهودیت و مسیحیت، پیدایش و سرنوشت آنان
3-1- آشنایی با تورات و انجیل و مقایسه آن دو با قرآن
4-1- تأثیر حاکمیت مسیحیت بر جامعه غربی و مقایسه آن با تأثیر اسلام در پیدایش تمدن اسلامی. اهداف، ابعاد و قلمرو دین
1-2- ضرورت وحی و پیامبری برای سعادت معنوی و زندگی دنیایی
2-2- عصمت پیامبران
3-2- نقش دین در زندگی دنیایی (بررسی دیدگاههای اومانیزم، سکولاریزم ، لیبرالیزم و نظریة جامعیت دین)
4-2- گوهر مشترک دین و راز تعدد ادیان وشرایع
5-2- رابطة علم و دین
3. شناخت اسلام
1-3- قرآن و سنت
1-1-3- اعجاز قرآن
2-1-3- اعتبار سنت
3-1-3- محکمات و متشابهات
2-3- عقل و جایگاه آن در شناخت دین
3-3- خاتمیت و پاسخگویی اسلام به نیازهای متغیر انسان
4-3- روش فهم دین (تکامل پذیری، فهم بشری، قداست فهم دینی، پلورالیزم دینی)
4. امامت و ولایت
1-4- معنای امامت و ولایت
2-4- ابعاد و شئون امامت (مرجعیت دینی، ولایت سیاسی - ولایت معنوی)
3-4- عصمت امامان و ادلة نصب آنان
4-4- مهدویت
5. مرجعیت و ولایت در عصر غیبت
1-5- مرجعیت دینی در عصر غیبت
2-5-ولایت فقیه و رهبری سیاسی در زمان غیبت
1-2-5- تاریخچه ولایت فقیه
2-2-5- مبنای مشروعیت حکومت دینی و اختیارات ولی فقیه
3-2-5- نصب، عزل و نظارت بر ولی فقیه
منابع:
1.اندیشه اسلامی2، علی عفارزاده و حسین عزیزی، دفتر نشر معارف.
2. معارف اسلامی 2، محسن جوادی و علیرضا امینی، دفتر نشر معارف.
3. معارف اسلامی 1 و 2، جمعی از نویسندگان، سازمان سمت.
4. معارف در آثار شهید مطهری، دفتر نشر معارف.
منابع تکمیلی:
1. الهیات، جعفر سبحانی، قم، امام صادق.
2. کلام اسلامی 1، محمد سعیدی مهر، قم، طه.
3. کلام اسلامی 2، محمد سعیدی مهر، قم، طه.
4. مجموعه آثار شهید مطهری، (جلد چهارم)، شهید مطهری، تهران، صدرا.
5. درآمدی بر کلام جدید، محمدهادی صادقی، قم، طه و معارف.
6. جستارهایی در کلام جدید، جمعی از نویسندگان، تهران و قم، سمت و دانشگاه قم.
7. آموزش عقاید، محمدتقی مصباح یزدی، تهران، سازمان تبلیغات.
8. قلمرو دین، عبدالحسین خسروپناه، قم، مرکز مطالعات و پژوهش‌های فرهنگی.
9. فلسفه دین، دکتر احمد بهشتی، قم، بوستان کتاب.
10. پرسش‌های ابدی، منصور شمس ، قم، انجمن معارف اسلامی ایران.
و در تفسیر عیاشى از سلیمان بن خالد، از امام ابى جعفر (علیه السلام ) روایت کرده که گفت : من از آن حضرت از مستضعفین پرسیدم ، فرمود: زنان بلهاء - چشم و گوش بسته - که در پس پرده حجاب خود قرار دارند، و خادمه - بى سواد و جاهل - که اگر بگوئى نماز بخوان میخواند، و اگر نگوئى نمى خواند - و خلاصه اینکه چشمش به دهان تو است خودش استقلال فکرى ندارد - و برده اى که جلب کرده اى ، که او نیز استقلال فکرى ندارد و جز آنچه تو به او بگوئى چیزى نمى فهمد، و همچنین پیر فرتوتى که هوش و حواس خود را از دست داده و دختر و پسر خرد سالى که به حد بلوغ نرسیده اند، اینها همه مست ضعفند. و اما مرد گردن کلفت - یعنى سالم و نیرومند - که مى تواند در مسائل زندگى با خصم خود بگو مگو کند و شخصا بخرد و بفروشد. آیا تو مى توانى بعنوان یارى و طرفدارى بگوئى این بنده خدا مستضعف است ؟ هرگز، نه تو مى توانى چنین دلسوزى بکنى و نه او نزد خدا استحقاق چنین احترامى دارد.
تفسیر المیزان ج5 ص91
و در کتاب معانى الاخبار، از سلیمان ، از امام صادق (علیه السلام ) روایت آمده که در تفسیر آیه مورد بحث فرموده : اى سلیمان ، در میان این مستضعفین کسانى هستند که گردنشان از تو گوشت دارتر است ، مستضعفین کسانى هستند که روزه مى گیرند، و نماز مى خوانند و شکم و شهوت خود را از حرام نگه مى دارند، و حق را در غیر ما نمى دانند،کسانى هستند که به شاخه هاى شجره نبوت دست آویخته اند، اینها هستند که مادامى که چنگ به شاخه ها دارند و آنان را مى شناسند، امید است خدا از آنان عفو فرماید،اگر عفو فرماید به رحمت خود عفو فرموده ، و اگر عذابشان کند به گمراهى خود آنان عذابشان کرده است .